Intellifiets

zondag 24 april 2016

DF XL 73 - numerologie

Sommige mensen hechten waarde aan getallen en zien er zelfs voorspellende waarden in. Ik niet, ik ben een door en door nuchtere beta-man. Getallen zie ik wel als interessante wiskundige dingen. Dus toch maar  eens een korte studie naar het serienummer van mijn fiets, 73. Met dank overigens aan wikipedia, een eindeloze bron van kennis.

73 is niet zo maar een getal, het is een priemgetal, het 21ste. Overigens, als we 73 splitsen en vermenigvuldigen 7 x 3 = 21, dan hebben we al iets leuks te pakken. Het wordt nog gekker als we 73 omdraaien: 37. dat is ook weer een priemgetal, het 12de. Hé, dat is 21 omgedraaid!
Nu we toch met priemgetallen bezig zijn, 7 en 3 zijn zelf ook priemgetallen.

In mijn werk ben ik regelmatig met binaire getallen bezig, dat zijn getallen in het tweetallige stelsel. Het gebruikelijke tientallig stelsel werkt met de cijfers 0 t/m 9, het tweetallige stelsel werkt eigenlijk veel eenvoudiger dan ons tientallige stelsel omdat er maar twee symbolen zijn 0 en 1. De tientallige reeks 0 t/m 10 is tweetallig: 0, 1, 10, 11, 100, 101, 110, 111, 1000, 1001, 1010. De logica erachter zal nu wel duidelijk zijn. Weer even terug naar 73 en de 7 en 3, decimaal 3 is tweetallig 11, 7 is 111, 73 is 1001001. Wat meteen opvalt is dat al deze getallen omgekeerd precies gelijk zijn. Dat zijn palindromen. Nu is mijn voornaam - reinier - ook een palindroom. Kan dat nog toeval zijn?

Trouwens, er is nog iets met 73. Het is de code voor de afsluitende groet ("best regards") van radiozendamateurs. Ik heb ook een licentie en ga door het radioleven als PE2RG (papa echo twee romeo golf). 7 in morse is "--..." en 3 is "...--", dus 73 is "--... ...--", zowaar weer een palindroom!
Kortom, deze DF XL is voor mij gemaakt!

73, Reinier

woensdag 13 april 2016

Bye bye Quest

Afgelopen zaterdag heb ik afscheid genomen van Quest 210. Mijn garage en mijn huishoudboekje zijn niet groot genoeg voor twee velomobielen, anders had ik 'm nog best naast mijn DF willen houden. Ik heb er veel goede herinneringen aan, ik heb aan deze fiets het velomobielvirus overgehouden. In ruim een jaar heb ik er zo'n 7500 km mee gereden, zonder dat de fiets me ooit in de steek heeft gelaten. Nou ja, afgezien van een handvol lekke banden, maar dat is gewoon een fact of life.
Op zaterdagochtend nog even een blokje door de wijk gefietst, even controleren of er niets geks mee is. Fietst nog heerlijk, maar wat een slappe vering vergeleken met de DF! En dan had ik er al de stugge veren in zitten! Natuurlijk helpen de brede F-lites ook niet voor het strakke bochtenwerk. En wat is zo'n Quest groot en breed als je net aan de DF gewend bent.
Chris komt uit het verre Groningen met een drietal metgezellen, ze maken er een leuk dagje uit van. De Quest gaat op de aanhanger, op weg naar Dronten voor wat klein onderhoud en vooral het stoeltje op maat maken. Om mij in de Quest te krijgen heeft Velomobiel destijds ook een paar uur werk gehad. Die lange benen moeten toch ruimte hebben om te kunnen draaien.
Enfin, met enige weemoed zwaai ik de Quest uit, weer een hoofdstuk afgesloten.

Quest 210 op de aanhanger

zaterdag 2 april 2016

GPS onder de kap

Zoals bekend bij bezitters van carbon velomobielen wil een gps niet altijd lekker werken. Zeker als je onder een kap zit is de eerste de beste boom genoeg om de satellieten kwijt te raken. Op zich heel logisch: carbon is een elektrische geleider en je zit dan in een kooi van Faraday. De signalen die de satellieten uitzenden zijn door de enorme afstand (ca 20.000 km) heel zwak. Zo zwak zelfs dat de van nature aanwezige ruis vele malen sterker is dan het gps signaal. Alleen dankzij ingenieuze technieken (correlatie) kun je ze toch ontvangen. Maar te veel demping door een velomobiel, tja, dan houdt ook de wiskundige trukendoos er mee op.

Gelukkig is er een oplossing: plaats de gps antenne buiten de velomobiel. Het idee is simpel, maar mijn gps ontvanger (Garmin Edge 800) heeft geen aansluiting voor een externe antenne. Een truc is dan om vlak bij de Garmin een antenne te plaatsen die het signaal weer uitzendt. Antennes werken in principe even goed voor ontvangen als voor zenden. Alleen zit er een addertje onder het gras: alle losse gps antennes hebben een ingebouwde versterker en die werkt maar één kant op. Dus standaard externe gps antennes kunnen niet uitzenden. Nu ben ik van huis uit elektronica ontwerper, met als specialisatie antennes en draadloze identificatie (rfid), dit is voor mij een koud kunstje.

Uit de rommeldoos komt een oude gps antenne die open geschroefd wordt. In de behuizing zit een zogenaamde ceramic patch antenne en een printplaatje met twee versterkers in serie. De elektronica wordt voor zover nodig verwijderd en de coax kabel wordt aangesloten op het aansluitpunt van de patch. Ik heb ook nog een tweede antenne gevonden, die kan ongewijzigd blijven en moet aan de buitenkant komen. De coax kabels worden aan elkaar gesoldeerd. Bij dit alles moeten de losse eindjes van de kabel zo kort mogelijk blijven, een hooguit paar mm. De mantels van de coaxkabels komen aan elkaar en de binnenaders van de coaxkabels ook. De binnenader moet ook aan de plus van de voeding, de mantel komt aan de min.

Ik heb nog een oud kastlampje op batterijen. Met een beetje gepruts past alles er in. Drie batterijen leveren 4.5 V, ruim voldoende. De opgenomen stroom is ca 10 mA. Ik zet er ook nog een rood ledje in ipv het witte ledje. Die moet het met 0.5 mA doen en dat geeft genoeg licht om te zien dat de gps booster aan staat. Door te drukken op de behuizing kun je het geheel aan of uit zetten.


onderdelen van het eerste gps experiment

gps antenne op het klittenband van het minivizier


Garmin met onder het schuimblok de gps antenne
signaalsterkte (groene balkjes) is prima!

zonder gps booster nauwelijks signaal




Zoals te zien is op de gps, is de signaalsterkte veel hoger en zijn er veel meer satellieten zichtbaar. Daarmee is ook de plaatsbepaling nauwkeuriger.
Het geheel zit gemonteerd op de rechter wielkast. De eerste ritjes werkte het uitstekend, geen moment viel het signaal weg of werd de snelheidsweergave onbetrouwbaar, dat is vaak het eerste teken dat de gps ontvangst slecht is. Helaas werkt de aan/uit schakelaar niet. Dat was in de originele toepassing als kastlampje al de reden dat hij naar de rommeldoos werd verbannen, maar nu is er te weinig ruimte omdat de coax kabels over de batterij liggen. Bij een poging om de behuizing te openen (met een muntstuk aan de achterzijde) scheurde de behuizing kapot. Typisch gevalletje van operatie geslaagd, patiënt overleden.

Ondertussen heb ik een nieuwe versie gemaakt, en zijn ook de bestelde gps antennes verrassend snel vanuit China hier bezorgt. Ik besluit om er een sma connector op te zetten zodat de nieuwe antenne zonder modificaties aangesloten kan worden.

nieuwe versie, nog steeds wat prutswerk

De nieuwe gps antenne is nog een fractie kleiner. Ik gebruik nu een batterijhouder voor twee AA batterijen. Het stroomverbruik is nu flink wat lager. Ook zit er weer een ledje in en een vrij lompe schakelaar. Alles op een stukje blanke printplaat. Met klittenband hangt alles aan elkaar. Wat een wonderspul is dat toch. Met deze versie heb ik nog niet gefietst, maar de gps sterktebalkjes vliegen omhoog als ik de schakelaar aan zet. De hele goede kijkers zien dat er nog een ferrietkraaltje zit in de  aansluiting van de voeding. Ik denk niet dat het nodig is, maar kwaad kan het zeker niet. Het draadje naar de batterij heeft al voldoende zelfinductie om de gps frequentie tegen te houden.

Nog even reclame maken voor de gps antenne: http://www.aliexpress.com/item/2016-New-GPS-Active-Remote-Antenna-Aerial-Connector-1575-42MHz-SMA-connector-For-3M/32616362445.html
Voor $3.38 per stuk gratis thuis afgeleverd. Deze antenne heb ik nog niet open gehad, maar daar moet ook een vergelijkbare inhoud in zitten.

Wat de toekomst nog moet brengen: een fatsoenlijke behuizing zou wel handig zijn, ook als bescherming tegen al het vocht in de DF. Ook wil ik nog een bewegingssensor gebruiken om de aan/uit schakelaar te vervangen. Hoef ik nooit meer na te denken of hij aan of uit staat. Ook kan de gps-versterker waarschijnlijk wel een tandje minder hard versterken, dat scheelt dan weer stroomverbruik. Stel dat ik op 4 mA uit kom. Een batterij heeft ca 2000mAh capaciteit, dus goed voor 500 uur. Da's toch ruim 15000 km fietsplezier.

Verder wil ik nog eens kijken of het misschien helemaal passief kan, dus zonder antenneversterker. Ik vermoed dat dat best wel zal werken, alleen veel marge verwacht ik dan niet meer.

BELANGRIJKE AANVULLING:
De Aliexpress antennes zijn helaas niet zonder geweld open te krijgen. Daarmee wordt het wel lastig om er een zendantenne van te maken. De ublox antenne uit de rommeldoos daarentegen wel, maar daar zijn de schroefjes dol van. Mocht je toch met de aliexpress antenne wat willen doen, bedenk dan dat je het kapje over de antenne heel moet laten. De ceramic patch is afgeregeld op de invloed van het kapje. Zonder kapje zal de antenne op een te hoge frequentie afgesteld zijn.
Met een beetje geluk zit er een schroefje onder het magneetje, maar ik ben bang dat het dekseltje ultrasoon gelast is, of dat er lijm in zit
De aliexpress antenne, lastig open te maken

vrijdag 1 april 2016

Een nieuwe Intellifiets

De beslissing was al lang geleden genomen, eigenlijk al bij de koop van mijn eerste (tweedehands) Quest. Ik heb ruim een jaar met Quest 210 gereden om te kijken of een velomobiel voor mij zou werken om sporten en woon-werkverkeer te combineren. Het antwoord was al snel ja. Eerst gedacht over een carbon Quest, maar uiteindelijk is de keus gevallen op een DF XL. Gezien de lengte van mijn werk-ritjes (50 km enkele reis) was snelheid een vereiste. Nu ik qua werk verhuisd ben naar Ede zit er ook nog eens een flinke bult op mijn route, de Keijenbergseweg tussen Heelsum en Bennekom. Licht in gewicht is dan ook belangrijk, al ben ik zelf met 93 kg en een zware laptop ook niet uit te vlakken. Gelukkig is de route nog maar 43 km, al is het gemiddelde behoorlijk langzamer.

Het kiezen van de kleur was eigenlijk het moeilijkste. Geel was ik een beetje klaar mee ("hé, een banaanfiets"). Rood is erg mooi, maar zichtbaarheid vind ik ook belangrijk, zeker als het donker wordt. Een combinatie van kleuren vind ik helemaal moeilijk, dat zijn te veel mogelijkheden om uit te kiezen. Uiteindelijk is het oranje geworden. Nu hoor ik regelmatig "ik wist niet dat je zo koninklijk gezind was". Tja daar had ik geen seconde bij stil gestaan. Er moet nog belettering op komen om wat reclame te maken voor mijn bedrijf.

Een paar weken geleden heb ik 'm opgehaald in Dronten. Ymte was er niet, maar Frank heeft me geholpen. Mijn benen zijn ongeveer maatje Ymte en dan weet je dat het niet eenvoudig wordt. Bij de Quest ging het destijds ook al niet vanzelf. Goed, ik kruip in de fiets. Het trapstel zit op zo dichtbij dat ik er niet bij de pedalen kan. Het serviceluik is erg handig om een en ander te verstellen. Als het ongeveer goed staat, kan ik niet meer ronddraaien, ik zit te dicht bij de neus en daar is minder ruimte. Frank maakt een paar aluminium plaatjes aan het stoeltje om een nieuw scharnierpunt te maken voorbij de voorrand van de stoel.
Met 155 mm cranks en het stoeltje maximaal naar achteren gaat het net, maar toch kom ik regelmatig met mijn knieën tegen de bovenkant. Het bestelde dunne ventisit matje was te dik, die marge had ik niet. Het stoeltje wordt nog wat bijgewerkt, lager kan niet meer, hij staat op een halve mm van de bodem.

werk aan de winkel!
Ik schuur nog even wat bij de hak van de schoen wat materiaal weg, daar zitten een paar noppen die onnodig lang zijn, scheelt ook weer een paar mm. Af en toe even een rondje fietsen om te kijken hoe het gaat. Ook de vering wordt aangepast naar stugge veren. Twee schroefjes van het serviceluik zitten precies onder mijn knieën, die worden ingekort zodat ze geen letsel kunnen veroorzaken. Ook de ketting moet nog wat langer, anders haalt de derailleur het niet. Uiteindelijk zijn we heel wat uurtjes bezig geweest.

Is het nu helemaal goed? Nee, ik kom nog steeds heel licht tegen de bovenkant, maar door een klein beetje met O-benen te fietsen zitten mijn knieën onder de bulten. De zouden eigenlijk net iets dichter bij elkaar moeten zitten, of de verdieping minder diep of minder ver naar het instapgat moeten doorlopen, Over instapgat gesproken, uit de fiets komen was niet eenvoudig. Puur op armkracht lukt me niet en afzetten met de voeten op de tunnel is helemaal onmogelijk. De enige manier is om af te zetten tegen het pedaal en je via de rugleuning omhoog te duwen totdat je armen over het dode punt komen. Ach, als je het eenmaal doorhebt, is het goed te doen. Zo makkelijk als in de Quest zal het uitstappen wel nooit worden (ook daar was het in het begin niet zo eenvoudig).
Er komen nog kortere cranks in, 150 mm, dan moet het knieprobleem opgelost zijn.

De eerste ervaringen: de topsnelheid is niet zo heel veel hoger dan in de Quest, maar dat schijnt ook met de temperatuur samen te hangen. Wel is het verschil in gewicht en stijfheid heel goed merkbaar. Accelereren gaat als een speer en klimmen gaat ook 3 a 4 km/u sneller (12 vs 16 km/u bij 5% helling)
Ik merk dat de ritjes terug veel sneller gaan dan de ritjes heen. Het gemiddelde verschilt al snel 2-3 km/u. Maar ook in de Quest merkte ik dat al. Blijkbaar moet ik 's ochtends eerst goed wakker worden voordat er gepresteerd kan worden. Overigens ben ik 's middags wel sneller dan in de Quest.

Ik heb er ook een kap bij. Onder de kap moet je gehoorbescherming dragen, zeker op klinkerwegen. Het maakt echt een oorverdovend lawaai. Het vizier is prima, maar aan de randen vertekent het beeld iets. Helaas is dat precies waar je in de spiegels kijkt. Een minpunt is het paddenstoelvormige staafje om het vizier te verstellen. De rand van de paddenstoel is scherp en het vizier stevig omlaag drukken doet gewoon pijn. Die gaat nog vervangen worden. Ook de bevestiging is niet geweldig, hij is al een keer los getrild. In de open stand trilt het vizier veel meer dan in de (bijna) gesloten stand. De kap bevalt verder prima, geen koude wind meer, en je hebt een prima zicht rondom. De gaten aan de zijkant zijn soms wat koud achter in de nek. Je zweet wel als een otter. Na anderhalf uur fietsen is de DF gewoon nat van binnen. Dat heb ik in de Quest nooit gemerkt, maar daar had ik ook geen kap.

Een puntje waar ook naar gekeken moet worden is het schakelen, Ik vind het schakelen ondermaats. Vaak moet ik de shifter iets doordraaien om de derailleur goed te laten schakelen. Ook de lichtste versnelling wil niet altijd. Kan ook afstelling zijn of rek in de nieuwe kabel, Zo goed als op mijn racefiets zal het wel nooit worden. Ik heb daar 11-speed Shimano Ultegra op zitten en dat schakelt ongelooflijk snel en precies. Had de DF dat ook maar...
Verder is de gps ontvangst in de DF stukken minder dan in de glasvezel Quest. Onder de kap is het helemaal een drama, zeker als je onder de bomen rijdt. Ik heb dat probleem overigens opgelost, daar zal ik nog een stukje over schrijven.

Binnenkort worden de laatste puntjes op de i gezet en met het betere voorjaarsweer in aantocht hoop ik vele kilometers te gaan maken. Tot nu toe waren alle kilometers genieten!

een van mijn eerste ritjes - glimlach is niet van mijn gezicht af te krijgen
p.s. Quest 210 is in principe verkocht